شيوه آذري از آذربايجان برخاسته و در قرن 8 و 9 هجري قمري پديدار گشت .

داراي دو دوره است :

دورة نخست از زمان هلاكو و پايتخت شدن مراغه .

دوره دوم زمان تيمور و پايتخت شدن سمرقند .


ويژگي هاي معماري اين دوره :
ويژگي هاي زماني در اين دوره بسيار اهميت دارد . در آن زمان نياز به ساختمان هاي گوناگون بود كه بايد زودتر ساخته مي شد . از همين رو در روند ساختمان سازي شتاب مي شد . سپس به پيمون بندي و بهره گيري از عناصر يكسان روي آوردند . از طرفي با از بين رفتن شمار زيادي از هنرمندان و معماران بزرگ در دوره اول اين شيوه (هلاكو) كاستي ها و نادرستي هايي هم پديد آمد . حتي در گزينش جاي برخي از شهرها اشتباه كردند .

يكي ديگر از ويژگي هاي اين دوره بهره گيري بيشتر از هندسه در طراحي معماري است . گوناگوني طرح ها در اين شيوه از همه بيشتر است . تنوع در طراحي در تورفتگي و بيرون زدگي نمودار مي شود .

همچنين در اين شيوه ساختمان هايي با اندازه هايي بسيار بزرگ ساخته شد كه در شيوه هاي پيشين مانند نداشت . همچون گنبد سلطانيه ، انواع نقشه ها با حياط و چهار ايوان براي مدرسه و مسجد بكار رفت .




در شيوة آذري دگرگوني هايي در نيارش ساختمان رخ داد .گنبد دو پوسته گسسته ( خود وآهيانه ) با ديوارهاي خشخاشي .
در شيو ه رازي آجر نما كاري همراه با سفت كاري انجام مي شد و ساختمان پايدارتر و نماسازي آن ماندگارتر مي شد . اما در شيوه آذري ، نخست ساختمان با خشت يا آجر يا سنگ لاشه با شتاب و بدون نما ساخته مي شد . سپس نماسازي به آن افزوده مي شد . يا با پوسته اي از آجر،گره سازي آجر يا با گچ اندود و نقاشي مي شد .گره سازي آجر و كاشي (معقلي) هم بكار مي رفت .
كم كم از كاربرد آجر كاسته شد و جاي آن را كاشي لعابدار و سفال كنده كاري شده گرفت .
يكي از نمونه هاي كاشي ،كاشي معرق بود كه در اين دوره بيشتر بكار رفت .كاشي تراش يا معرق در اين دوره بسيار پيشرفت كرد . سپس در دوره دوم شيوه كاشي هفت رنگ و كاشي خشتي باب شد.
و...